నెపోలియన్ నుంచి గడ్డాఫీ వరకు ఐదుగురు సైనిక తిరుగుబాటుదారుల కథ ఇది.. చివరికి వీరికి ఏమైందంటే..
నియంత అంటా మనకు చాలా మంది గుర్తుకు వస్తారు. దేశాన్ని ప్రజల మద్దతుగా ఉన్న ప్రభుత్వాలను కూల్చి రాజ్యాలను దక్కించుకోవడం.. ప్రజలకు తమ అదుపులో పెట్టుకోవడం.. సంపూర్ణ అధికారంతో చలాయించే పాలకుడు. ఒక రాజ్యం నియంత చే పాలించబడడాన్ని నియంతృత్వం అంటారు. ఈ పదం అత్యవసర సమయాల్లో గణతంత్రరాజ్యం పాలించేందుకు సెనేట్ చే నియమింపబడే పురాతన రోమ్ లోని మేజిస్ట్రేట్ పదంగా వచ్చింది. నియంతను ఆంగ్లంలో డిక్టేటర్ అంటారు. ఇలాంటి కొందరి గురించి ఇక్కడ తెలుసుకుందాం..
Updated on: Aug 03, 2023 | 11:10 PM
పశ్చిమాఫ్రికా దేశమైన నైజర్‌లో సంభవించిన తిరుగుబాటు అనేక ముఖ్యమైన దేశాలను ప్రభావితం చేస్తోంది. గత వారం నైజర్‌లో సైన్యం అధ్యక్షుడిని బంధించి దేశంపై తన పాలనను ప్రకటించింది. ఈ అభివృద్ధి తర్వాత, యూరప్‌తో సహా అమెరికా చాలా చురుకుగా కనిపించింది, ఎందుకంటే నైజర్, ఒక చిన్న దేశం, సైనిక పరంగా ముఖ్యమైన దేశం. నైజర్ తిరుగుబాటు ఇటీవలి కాలంలో జరిగిన ముఖ్యమైన సంఘటనలలో ఒకటి. మనం చరిత్రను పరిశీలిస్తే, తిరుగుబాట్లు కొత్త దృగ్విషయం కాదు, అతిపెద్ద దేశాలు కూడా అలాంటి సమయాలను చూశాయి.
పెద్ద నియంతలకు జన్మనిచ్చిన ఇలాంటి ఘటనలకు చాలా చిన్న దేశాలు కూడా సాక్ష్యంగా మారాయి. నైజర్ కేసు తరువాత, ప్రతి ఒక్కరూ మరోసారి పెద్ద తిరుగుబాట్ల కథను గుర్తు చేసుకుంటున్నారు, వాటిలో కొన్ని ఇక్కడ తెలుసుకుందాం…
నెపోలియన్ బోనపార్టే..
18వ శతాబ్దంలో నెపోలియన్ బోనపార్టే ఫ్రాన్స్‌లో తన సైనిక కళలతో యుద్ధంలో విజయం సాధించినప్పుడు. అతను తన దేశ పాలనతో సంతోషంగా లేడు. ఫ్రాన్స్‌ను ఐదుగురు సభ్యుల కమిటీ పాలించింది. 1799లో నెపోలియన్ యుద్ధం నుంచి తిరిగి వచ్చినప్పుడు.. అతను అధికారంలో మార్పుకు దారితీసాడు. కమిటీలోని ఇద్దరు సభ్యులు ఇందులో నెపోలియన్‌తో ఉన్నారు. వారు కూడా ఈ వ్యూహాన్ని కొనసాగించడంలో సహాయపడ్డారు. నెపోలియన్ తనతో ప్రజలను తీసుకురావడానికి ప్లాన్ చేశారు. తరువాత ఒక ప్రత్యేక సమావేశాన్ని పిలిచాడు. క్రమంగా ఈ కమిటీ బలహీనపడింది. నెపోలియన్ స్వయంగా నేతృత్వంలో 3 మంది సభ్యుల కమిటీ దాని స్థానంలో ఉంది. దాదాపు ఐదు సంవత్సరాల తరువాత.. అంటే 1805లో నెపోలియన్ తనను తాను ఫ్రాన్స్ చక్రవర్తిగా ప్రకటించుకున్నాడు.
ముఅమ్మర్ గడాఫీ..
నియంతృత్వం గురించి మాట్లాడినప్పుడల్లా గడాఫీ ప్రస్తావన కూడా వస్తుంది. గడ్డాఫీ దృష్టిలో, పాశ్చాత్య దేశాల కోరికతో పూర్తిగా పనిచేయడం ప్రారంభించినప్పుడు లిబియా పాలన అధ్వాన్నంగా మారింది. అతను దీనికి వ్యతిరేకంగా వ్యతిరేకించాడు. కేవలం 27 సంవత్సరాల వయస్సులో సైన్యంలో చిన్న పదవిలో ఉండగా.. అతను తన చేతుల్లోకి వచ్చాడు. 1969లో లిబియా రాజు ఇద్రిస్ దేశం వెలుపల ఉన్నప్పుడు.. గడాఫీ ఇక్కడ గేమ్ ప్లాన్ చేశాడు. ఆయుధాలు, సైనికుల ఆధారంగా అధికారాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. గడాఫీ లిబియాను దాదాపు 42 ఏళ్లపాటు పాలించాడు.
పర్వేజ్ ముషారఫ్..
మనకు పొరుగున ఉన్న పాకిస్థాన్‌లో అనేక విజయవంతమైన, విఫలమైన తిరుగుబాటు ప్రయత్నాలు జరిగాయి. 1999లో పర్వేజ్ ముషారఫ్ అప్పటి పాకిస్థాన్ ప్రభుత్వాన్ని పడగొట్టి దేశంలో ఎమర్జెన్సీని ప్రకటించాడు. కార్గిల్ యుద్ధ సమయంలో.. పర్వేజ్ ముషారఫ్ పాకిస్తాన్ సైన్యానికి చీఫ్‌గా ఉన్నారు. యుద్ధం తర్వాత కొంత కాలం తర్వాత నవాజ్ షరీఫ్ ప్రభుత్వం అతనిని పదవి నుండి తొలగించడానికి ప్రయత్నించింది. కానీ పర్వేజ్ ముషారఫ్ నవాజ్ షరీఫ్‌ను అధికారం నుండి తరిమివేసి.. తానే పాకిస్తాన్ అధ్యక్షుడయ్యాడు.
ఫ్రాన్సిస్కో ఫ్రాంకో..
1936 సంవత్సరంలో స్పెయిన్‌లో వామపక్ష ప్రభుత్వం ఏర్పడింది. వాతావరణం మారిపోయింది. అప్పుడు చాలా మంది ఆర్మీ అధికారులు కలిసి ప్రభుత్వాన్ని పడగొట్టలనని నిర్ణయించుకున్నారు. ఫ్రాన్సిస్కో ఫ్రాంకో మొదట్లో ప్లాట్‌లో భాగం కాదు. కానీ తర్వాత చేరింది. ఆ తరువాత, అతను క్రమంగా ఈ తిరుగుబాటుకు నాయకత్వం వహించాడు. తానే స్వయంగా రేడియోలో మాట్లాడుతూ.. సైన్యం ప్రస్తుత ప్రభుత్వాన్ని తొలగించినట్లు ప్రకటించాడు. ప్రారంభంలో.. ఈ తిరుగుబాటు పరిమిత ప్రాంతాలలో విజయవంతమైంది. తరువాత దేశంలోని వివిధ ప్రాంతాలలో హింస పెరిగింది. అయితే ఫ్రాంకో తన సైనిక అనుభవాలను సద్వినియోగం చేసుకుని.. తిరుగుబాటు గొంతును అణిచివేసాడు. దేశాన్ని తన గుప్పిట్లోకి తీసుకున్నాడు.
ఇది ప్రపంచంలో పేరు మోసిన నియంతల చరిత్ర.. వీరు ఎంత గొప్పగా రాజ్యాన్ని దక్కించుకున్నారో.. అంతకంటే దారుణంగా ప్రజల నుంచి వ్యతిరేకతను ఎదుర్కొన్నారు. ఇలా వారి రాజ్యాలు కూలిపోయాయి.
మరిన్ని అంతర్జాతీయ వార్తల కోసం
